Zeyno ve Ahmet adında iki kardeşi olan Gürses’in ailesi, ekonomik sıkıntılar nedeniyle kendisi 3 yaşındayken Adana’ya göç etti.Müslüm Gürses, ilkokuldan sonra eğitime devam edemeyerek, bir süre ayakkabı tamircisi ve terzi olarak çalıştı.Gürses’in ilgisi ilerleyen yıllarda başka müzik türlerine doğru kaymaya başladı. Repertuarına pop ve rock müziği de ekledi, Nilüfer’in “Olmadı Yar” , Teoman’ın “Paramparça” ve Tarkan’ın “İkimizin Yerine” gibi şarkılarını seslendirdi . [ 4 ] Gürses’in yazar Murathan Mungan ile birlikte hazırlığı 2 yıl süren “Aşk Tesadüfleri Sever” adlı projesi, 18 Nisan 2006’da Pasaj Müzik etiketiyle müzik piyasalarında yerini aldı. Mungan’ın yazdığı ve David Bowie’den Garbage’a, Leonard Cohen’den Bob Dylan’a, Rainbow’dan Björk ve Jane Birkin’e kadar birçok yabancı müzisyenin bestelediği şarkıları seslendirdi.
Müslüm Gürses, çoğunlukla arabesk tarzda Türk halk ve Osmanlı klasik müziğini seslendirdi. Şarkılarında öncelikli olarak üzüntü ve acı dolu duyguları dile getirdi. Türk halk müziğinin kült bir figürü olarak kabul edilir ve çoğunluğu genç, düşük gelirli şehirli insanlardan oluşan ve ona sevgiyle “Müslüm Baba” (“Papa Müslüm”) diyen çok sadık bir hayran grubuna sahiptir.
Gürses belki de en ilginç dinleyici kitlesine sahipti. Bir zamanlar hayranları onun konserleri sırasında jilet kullanarak kendilerini kesip kanatıyorlardı. Bu olgu Müslüm Gürses’in üniversitelerde bilimsel araştırma konusu olmasına yol açtı. Bu nedenle 1990’ların sonlarında entelektüeller bile ona ilgi duymaya başladı.