İş bulmanın en çok korkulan aşamalarından biri mülakatlar. Bu korkuyu yenmek ise size hangi soruların sorulabileceğini bilmekten geçiyor… Üstelik bu “zorlu” sorularla aslında neyi öğrenmek istediklerini bilirseniz, bir de hazır yanıtlarınız varsa iş görüşmelerini rahatlıkla atlatabilirsiniz…
Ne Anlama Geliyor: Klasik bir açılış sorusu olan “Bana kendinden bahset” aslında adayın rahatlaması için tasarlanmış bir girizgahtır. Bu soruda mülakatı yapan kişi, uzun uzun bir hayat hikayesi dinlemek istemez. Amaç karşısındaki kişinin hayatta neleri önemli gördüğünü anlamaya çalışmaktır. Adayın yaşam biçimi, öncelikleri ve tercihleri hakkında genel fikir sahibi olmak ister. Geçmiş iş yaşamınız ve kariyerinizi nasıl planladığınızı dinlemek onlar için ilgi çekicidir.
Nasıl Yanıtlamalı: Yanıtlarınız almak istediğiniz işle alakalı olmalı. Mülakatı yapan kişiye kariyerinizde hangi noktadan bu aşamaya geldiğinizi ve bu iş için uygun aday olduğunuzu göstermeye çalışın. Onlara kendinizle ilgili tutarlı hikayeler anlatın ve gereksiz ayrıntılardan kaçının. Mülakatı yapan kişiye konuyla ilgili soru sormaktan çekinmeyin ve görüşme sırasında söyledikleri her detayı aklınızda tutun. Aklınızda tuttuğunuz her bilgi onlarda çok yönlü olduğunuz imajını uyandıracaktır. Eğer çocuklukla ilgili bir anınızı anlatmak istiyorsanız bu anıyı mutlaka aday olduğunuz pozisyonun gerektirdiği özelliklerden biriyle ilişkilendirmelisiniz. Ve en önemlisi CV’nizi mutlaka yanınızda taşıyın.
Ne Anlama Geliyor: Bu soruyla sizden talep edilen yalnızca yaptığınız işlerle ilgili detaylı bilgidir. Bu nedenle CV’nizde yazılı olan bilgileri tekrarlamak hata olacaktır. Daha önce hangi konulara odaklandığınız ve hangi alanlarda deneyime sahip olduğunuz başvuru yaptığınız şirket için önemlidir. Örneğin, şirket bir takım oyuncusu arıyor ama siz yalnızca şahsi projelerden bahsediyorsanız işi almanız zora girer. Ayrıca anlatım tarzınız eski şirketiniz ve takım arkadaşlarınız hakkında nasıl düşündüğünüzü belli eder. İK uzmanlarının eski ekip arkadaşlarınızdan bahsediş biçiminizi akıllarının bir köşesine not aldığını unutmayın.
Nasıl Yanıtlamalı: Bu, geçmiş işlerinizde imza attığınız başarıları anlatmak için mükemmel bir fırsat olabilir. Eski şirketinizden ve hedeflerinden mutlaka bahsetmelisiniz ancak bu hedefler doğrultusunda kendi başarılarınızı da anlatmayı ihmal etmemelisiniz.
Örneğin, “Eski şirketimde yetenekli insanlarla çalışmak çok keyifliydi ancak bu çalışmada çapraz organizasyonları tanımak benim için çok iyi bir tecrübe oldu” tarzında bir cümle hem sizi parlatacaktır hem de eski şirketiniz hakkında verdiğiniz bu olumlu görüş mülakat yapan uzmanları etkileyecektir. Dürüst bir tavır sergilemeniz ve tutarlı yanıtlar vermeniz karşınızdaki kişi üzerinde olumlu bir etki uyandıracaktır.
Ne Anlama Geliyor: Bu soruyla uzmanların anlamak istediği geçmiş deneyimlerinizden çok nasıl bir kariyer izlemek istediğinizdir. Bu soruyla karşınızdaki uzman eksiklerinizi ve bu eksiklerin farkında olup olmadığınızı da ölçer. Bu sorunun içinde ayrıca bir işi bırakma nedenlerinizin ne olabileceğini ve eski şirketinizle neden çalışmak istemediğinizi anlamak da yatar.
Nasıl Yanıtlamalı: Kariyer soruları kariyerinizle ilgili genel ya da spesifik bilgi almayı amaçlar. Genel sorular genellikle “Bana kariyerinden bahseder misin” şeklindedir ve size uzun yanıtlar için zaman tanır. Spesifik sorular belirli bir alanla ilgili araştırma amacı taşır. Bu soru mülakatı yaptığınız kişiyle gerçekleştirdiğiniz sohbetten de çıkabilir, CV’nizden de…
Kariyeriniz hakkında soru sorulduğunda öncelikle hemen hayat hikayenize başlamayın. Önce hikayenizin bütünün ne olacağını düşünün. Örneğin, “şirketin büyümesinde devamlılık sağlama” ya da “teknolojiden organizasyon sorunlarına kadar değişken problemlere çözüm bulma” gibi… Daha sonra bulunduğunuz noktaya nasıl geldiğinize ilişkin kısa ve öz bir hikaye anlatın.
Kariyerinizin son birkaç yılıyla ya da daha fazlasıyla da ilgileniyor olabilirler. Eğer ne kadarını öğrenmek istedikleri konusunda bir şüpheniz olursa “Nereden başlamamı istersiniz” diye sorun. Zorluklar hakkında konuşmaktan korkmayın ancak sonuçta nasıl dersler alarak geliştiğinizden mutlaka bahsedin. Güçlü hikayelerin çoğu sorunları aşmakla ilgilidir. Dirençli ve olumlu karakterinizin ışık saçmasına izin verin
Örnek Yanıt: Her zaman yarışmayı sevmişimdir. Lise notlarım üniversitede gazetecilik okumak içini yeterli olmadı, o yüzden lisans eğitimimi spor bilimi üzerine yaptım ve spor yazarlığı kursu için yeterli parayı biriktirene kadar at çiftliklerinde çalıştım. 5 yıl önce at yarışlarıyla ilgili en büyük gazetede işe alınana kadar pek çok yerel gazetede at hikayeleri yazarak öne çıkmaya çalıştım. Harika bir işti ve bahis köşesinin editörü olana kadar kendi tarzımda çalışma fırsatı buldum. Şimdi yarış kurslarında çalışmak istiyorum ve bu iş benim için harika olacak.
Ne Anlama Geliyor: Bu soruda işinizin sıradan bir iş olup olmadığını, ya da sabit zorlukları olup olmadığını test ediyor olabilirler. Aynı zamanda bu zorlukların üstesinden nasıl geldiğinizi anlamaya çalışırlar. İşe yaklaşımınızı ve işinizle ilgili ne kadar hevesli olduğunuz görmek isteyebilirler. İş arkadaşlarınızı ve müşterileri nasıl gördüğünüzü anlamak isterler. Başkalarını eleştirmek ve suçlamak aleyhinize olacaktır. Yanıtlarınızla CV’nizde yazanları da karşılaştıracaklardır.
Nasıl yanıtlamalı: Mükemmel bir durum tasvir etmektense cevabınızın gerçekçi olmasına dikkat edin. Örneğin iş yerinde geçirdiğiniz bir önceki günü örnek vermek genel bir tipik gün anlatmaktan daha güçlü olacaktır. Karşılaştığınız zorlukları ve nasıl üstesinden geldiğinizi yanıtınıza eklemeyi unutmayın. Hevesinizi ve adanmışlığınızı gösterin. Her şeyden önce sizde aradıkları özellikleri gösterin.
Örnek Yanıt: Çoğu zaman erken geliyorum, böylelikle e-postalarımı kontrol edip ekip toplantısına hazırlanabiliyorum. Geçen hafta tipik bir günde, müşterilerimizden birinden bir son dakika değişikliği talebi geldi. Ben müşteri ilişkileri yöneticimizi görmeye gittiğimde arkadaşlardan birini çabuk tarafından bir teknik fizibilite yapmaya yönlendirdim. Müşteri ilişkileri yöneticimiz konunun önemli olduğunu söyledi ve ben de planı yeniden gözden geçirdim ve kritik iş sürecine zarar vermeden bu değişikliği yapmanın bir yolunu buldum. Ekip yeni bir değişiklikle sıkıştırılmış olmaktan mutlu değildi fakat ben bu değişikliğin müşteriye ne kadar faydalı olacağını açıkladıktan sonra üzerinde çalıştığımız uygulamadaki spesifikasyonu yapmaya başladı.. Ekibi mutlu etmek için ofise pizza söyledim ve böylelikle yemek vaktinden de biraz zaman kazanmış olduk. Saat 3 gibi her şey hallolmuştu ve müşteri ilişkileri yöneticimizin de dahil olmasıyla günün sonunda her şeyi yoluna koyduk.
Ne anlama geliyor: Yaptığınız işten ne kadar fazlasının farkında olup olmadığınızı, iş sürecinin bütünüyle ne kadar ilgili olduğunuzu, bir “iş kafanız” olup olmadığını ve işin genel prensiplerini anlayıp anlamadığınızı bilmek istiyorlar. İşe gerçekten bir değer vermek istediğinizi ve katkınızı azamiye çıkarmak içini yaptıklarınızı gözden geçirebileceğinizi bilmek istiyorlar
Nasıl yanıtlamalı: İş dünyasının nasıl işlediğini ve özelde işvereninizin yaptığı işi bildiğinizi gösterin. Şirketinizin vizyonu, misyonu, stratejisi ve ürünlerinden bahsedin. İş için duyduğunuz heves ve gayreti de belli edin ve işin genelini ne kadar iyi kavradığınızı gösterin. Yaptığınız işin yanında dış dünyada neler olduğunu anladığınızı göstermek için müşterilerinizden ve rakiplerinizden söz edin.
Örnek Yanıt: Küçük ve orta büyüklükteki şirketlere temizlik hizmeti sunuyoruz. Çok rekabetçi bir alan, bu yüzden de iyi bir hizmet sağlarken bir yandan da giderlerimizi kontrol altında tutmak durumundayız.
Yaptığınız işin genel iş hedefleri ile ne kadar örtüştüğünü gösterin.
Örneğin: Bir gurup temizlikçiyi yönetiyorum ve işin verimli ve etkin bir şekilde yapıldığından emin olmak için onlarla ve diğerleriyle çalışıyorum.
Aynı zamanda işte diğerleriyle iyi çalıştığınızı gösterin
Örneğin: Bunu yaparken en son gider rakamlarını anlamama yardımcı olan finans departmanı ve motivasyonu daim kılmak ve doğru insanları işe almada yanımda olan İK departmanı ile yakın çalışıyorum.
Ne anlama geliyor: Bu soru şu farklı formlarda da sorulabilir: “Bana idealinizdeki işten bahseder misiniz? Eğer tüm işleri yapma şansınız olsaydı hangisini tercih ederdiniz? Şu ana kadar yaptığınız en iyi iş hangisiydi? En çok ne yapmaktan hoşlanırsınız? Daha öce yaptığınız işlerle ilgili en çok nelerden hoşlanırdınız?”
Bu soru işi yaparken sizi gerçekte en çok neyin cezp ettiğini ve sizi en çok neyin motive ettiğini anlamak için kullanılır. Cevapların veriliş sırasından sizin önceliğinizi neyin belirlediği anlaşılmaya çalışılır.
Nasıl yanıtlamalı: Öncelikle ne aradıklarını düşünün. Başvurmakta olduğunuz işle ilgili düşünün ve takım çalışması, teknik yetkinlikler ya da liderlik gibi özelliklerden hangilerini istediklerini düşünün. Basit bir yaklaşım olarak ne istiyor olabileceklerini ele alın ve onu istediklerinin idealize edilmiş bir versiyonu olarak gösterebilmek için biraz cilalayın.
Örneğin: Fikirlerimi dünyayı sarsan ürünlere dönüştürebilecek çok akıllı insanlardan oluşan bir departmanı yönetecek otorite ve sorumluluğumun olduğu bir pozisyonda çalışmak isterdim.
İşin temel ve yan haklarından bahsetmeyin. Çok iyi bir emeklilik sigortanız olması ve ya da iş sonrası partileri çok iyi olabilir ama değer yaratmayan herhangi bir şey hakkında konuşmak sizi tembel olarak etiketleyecektir. Çalışanlarını önemseyen şirketlerden bahsedebilirsiniz ama çok üstünde durmayın.
Örneğin: İyi bir yan haklar paketinin olması tabii ki çok önemli fakat bir yerde çalışmayı tercih etmemin gerçek sebebi hiçbir zaman bu olmamıştır.
Bunun gibi, maaşınız hakkında da konuşmayın. Eğer sorulursa adaletli bir ödeme yapılmasını isteyeceğinizi ve katkınız ölçüsünde ödüllendirilmekten hoşlanacağınızı söyleyin.
Kaynak:İş’te İnsan
İş Görüşmelerinizde Başarılar Dilerim:)
Şenol CANBAZ
